ستاره والیبال خراسان کجاست؟| «آخشین» گم‌شده در تاریخ!

مرتضی اخوان | شهرآرانیوز؛ ۳ مدافع که سهل است، اگر قاعده والیبال اجازه می‌داد، هر ۶ بازیکن روی تور قد می‌کشیدند و دست فراز می‌کردند و باز اسپک منوچهر به زمین می‌نشست! درست شبیه یک افسانه. وقتی در دست نخست فینال جام ستاره‌های والیبال در سال ۱۳۵۵ پرسپولیس برابر تاج غافل‌گیر شد، این منوچهر آخشین، ستاره مشهدی سرخ‌پوشان، بود که به میدان آمد و در ۳ دست دیگر ورق را به سود تیمش برگرداند. پرسپولیس با آخشین قهرمان جام ستاره‌ها شد؛ آن‌هم نه یک قهرمانی ساده، قهرمانی با طعم برتری مقابل تاج (استقلال)!

منوچهر آخشین پیشکسوت والیبال خراسان پیش از انقلاب است که در خاطره‌بازی اهالی والیبال مشهد همیشه از او به‌نیکی یاد می‌شود؛ از قامت افراشته‌اش تا مچ‌زنی‌هایش که او را به «منوچهر زاویه‌زن» مشهور کرد. بازیکنی که پیش از انقلاب حتی به اردوی تیم‌ملی هم دعوت شد، اما بعد‌ها هیچ‌گاه به آنچه حقش بود نرسید. حالا، اما آخشین همچون شهابی که می‌آید و می‌رود، در دل تاریخ والیبال گم شده است و کسی از او خبری ندارد.

ستاره‌ای که روزی والیبال خراسان و حتی ایران را مسحور توانمندی خود کرده بود، یک جای این دنیاست، اما کجا، کسی نمی‌داند! تلاش‌های ما برای یافتن او با کمال افسوس و تعجب نتیجه‌ای جز هیچ نداشت. هم‌بازیان و هم‌دوره‌ای‌های او بهترین منبع برای یافتنش هستند، اما هیچ‌کس خبر، شماره‌تلفن یا نشانی از او ندارد. آنچه در ادامه می‌خوانید، روایت‌هایی معتبر از چند چهره والیبال مشهد درباره منوچهر آخشین است که شاید بعد از انتشار این مطلب نشانی از او پیدا شود.

روایت اول؛ چند قطعه عکس و چند مطلب

منوچهر آخشین ستاره‌ای با ویژگی‌های منحصربه فرد بود. کافی است بریده جراید ورزشی دهه ۵۰ را تورق کنید تا چند عکس و چند مطلب را که روایت‌هایی از درخشش یک ستاره است، ببینید. در یکی از شماره‌های سال ۵۴ مجله دنیای ورزش آمده است: آخشین از مهره‌های نسل تازه والیبال ایران است که خیلی سریع راه رسیدن به مکانی والا را پیمود. ۲ سال پیش که مشهد میزبان دیدار‌های قهرمانی کشور بود، مشهدی‌ها در گیرودار پیکار‌های داغ، آس تازه خود را رو کردند؛ یک بازیکن با توانایی خیره کننده.

در ادامه روایت دنیای ورزش از آخشین در آن سال آمده است: آخشین تا این زمان برای مشهدی‌ها چهره‌ای شناخته شده بود، اما از آن پس برای همه آن‌هایی که او را دیدند، بازیگری شاخص شد. او مدتی بعد از مسابقات قهرمانی کشور، برای شرکت در تمرینات تیم ملی به تهران دعوت شد و در فهرست نهایی تیم ملی به مسابقات استقلال ترکیه اعزام شد. چندماه بعد در سفر ملی پوشان به مصر در جمع مسافران قاهره قرار گرفت و نمایشی خوب داشت.

روایت دوم؛ سفر از راه آهن به اردوگاه ارتش سرخ

بلندزن مشهدی کارش را با باشگاه راه آهن شروع کرد. هم دوره‌ای و هم نسل او دراین باره می ‎گوید: منوچهر و من در تیم دبیرستان والیبال بازی می‌کردیم و می‌توانم به جرئت بگویم همان موقع از بهترین اسپک زن‌های ایران بود. مسعود قاضی آذری می‌افزاید: همان موقع بود که رئیس هیئت والیبال منوچهر را به سالن مهران دعوت کرد و بعد به استخدام تیم راه آهن در آمد.

در راه آهن باهم هم بازی بودیم و در جام پاسارگاد عنوان بهترین تیم شهرستانی را با کسب مقام سوم به دست آوردیم. پاسور پیشکسوت تیم والیبال خراسان پیش از انقلاب اظهار می‌کند: تهرانی‌ها بعد از این مسابقات به آخشین توجه کردند و او به تیم دخانیات پیوست. بعد از آن هم منوچهر به پرسپولیس رفت و رفته رفته پایش به تیم ملی هم باز شد.

روایت سوم؛ نابغه‌ای با خصیصه زاویه زنی!

از ویژگی‌های بارز ستاره مشهدی والیبال در دهه ۵۰ که همه کارشناسان والیبال استان بر آن اتفاق نظر دارند، «زاویه زنی» اوست. جواد فخار، پیشکسوت والیبال مشهد و هم دوره آخشین، دراین باره می‌گوید: منوچهر از نوابغ و نوادر والیبال استان بود. او در اسپک و زاویه زنی یکی از بهترین‌ها بود، چنان که اگر ۳ مدافع هم روی تور مقابلش قرار می‌گرفتند، باز کارش را می‌کرد. جواد فخار تصریح می‌کند: زاویه زنی از خصیصه‌های سخت در والیبال است که هرکسی توانایی آن را ندارد.

نکته‌ای که جبار قوچان نژاد، رئیس هیئت والیبال استان، هم به آن اشاره و خاطرنشان می‌کند: من نسل بعد از استاد منوچهر آخشین بودم، اما از همه درباره مهارت مچ زنی اش شنیدم. می‌گویند او به «منوچهر زاویه زن» مشهور بوده است. قوچان نژاد یادآور شد: در زمان اوج والیبال خودم و وقتی آخشین دیگر پا به سن گذاشته بود، یک بار والیبالش را در فضای باز دیدم. آن قدر پخته بازی می‌کرد که معلوم بود در جوانی والیبالیستی خبره بوده است.

روایت چهارم؛ مشترک مورد نظر در دسترس نیست!

همه اهالی والیبال مشهد از منوچهر آخشین و هنر فنی اش به نیکی یاد می‌کنند. با وجود این هیچ کدام از آن‌ها که بماند، هم دوره‌ای هایش هم از حالش خبری ندارند. جواد فخار می‌گوید چندین سال است از منوچهر بی خبرم، قاضی آذری هم تأکید می‌کند سال هاست از آخشین خبری ندارد و جبار قوچان نژاد هم همین طور. جست وجوی شهرآراورزشی برای یافتن آخشین در میان سایر پیشکسوتان والیبال هم بی نتیجه است.

چند شماره تماس که آن‌ها پاسخ مشترکی به ما می ‎دهد: منوچهر آخشین در دسترس نیست! با این همه قوچان نژاد می‌گوید: تا جایی که می‌دانم هفت هشت سال پیش کارمند آتش نشانی شهرداری تهران بود. روایتی که سایر پیشکسوتان هم تأیید می‌کنند، اما همه به اتفاق می‌گویند: چند سال است از او بی خبریم. گویی پیشکسوت و ستاره والیبال مشهد پیش از انقلاب حالا جایی در تاریخ گم شده است؛ هیچ کس از او خبر ندارد، ولی همه از منوچهر آخشین و هنرش به نیکی یاد می‌کنند.